Mijn vader woonde boven de Sicherheitsdienst

“Mijn vader, Yap Tjok King, werd geboren in 1916 in Semarang, toenmalig Nederlands-Indië. Hij bezocht de Hollands-Chinese School en de hbs en ging daarna in 1936 naar Nederland om farmacie te studeren aan de Universiteit van Leiden. Door de Duitse inval werd het contact met zijn familie in Semarang verbroken en ontving hij geen financiële ondersteuning meer vanuit Nederlands-Indië. In 1942 werd de Leidse Universiteit gesloten waardoor hij gedwongen werd zijn studie voort te zetten in Groningen.”

“Begin 1943 werd van alle studenten geëist dat ze een Loyaliteitsverklaring ondertekenden. Weigering betekende uitsluiting van verdere studie en gedwongen arbeid in Duitsland. Net als de meeste andere studenten weigerde hij te tekenen. Na een korte tijd in kamp Erica in Ommen, waar studenten werden verzameld voor deportatie naar Duitsland, werd hij vrijgelaten vanwege zijn Chinese afkomst. De Duitse bezetters hadden geen specifiek beleid voor mensen van Chinese afkomst.

Hij verhuisde naar Amsterdam en vanaf november 1944 woonde hij met mijn moeder in de Jan van Eijckstraat. Hun woning was vlak bij het Adema van Scheltemaplein waar het kantoor van de Sicherheitsdienst (SD) was gevestigd. Op 26 november werd dit kantoor gebombardeerd door de geallieerden, waarbij veel buurtbewoners omkwamen; hun huis bleef gespaard.”

Yap Kioe Bing is als onderzoeker verbonden aan het Chinese Indonesian Heritage Center. Zijn vader Yap Tjok King maakte de Tweede Wereldoorlog in Nederland mee. Kioe Bing deelt zijn zoektocht naar de verhalen van zijn vader tijdens de oorlog.

“De SD verplaatste haar kantoren naar de Apollolaan en de Jan van Eijckstraat, recht onder het huis van mijn ouders. Duitse militairen belden vaak bij hen aan omdat voor hen niet duidelijk was welke deur van de Sicherheitsdienst was. Volgens familieverhalen hadden ze twee onderduikers op zolder: een student die betrokken was bij wapendroppings en een Joodse vrouw van wie ze weinig wisten. Voor 1940 was ze echter actief in anti-fascistische en anti-koloniale kringen, zowel in Nederland als in Duitsland. Ze stond in 1939 op de lijst van de Nederlandse inlichtingendienst van links-extremistische personen. Hierdoor liep zij waarschijnlijk wel risico om opgepakt te worden. Gelukkig overleefden mijn ouders en de onderduikers  de oorlog zonder grote problemen.”

Vooraanzicht van het huis op de Jan van Eijckstraat te Amsterdam | Google Maps | Geraadpleegd in 2024
Vooraanzicht van het huis op de Jan van Eijckstraat te Amsterdam | Google Maps | Geraadpleegd in 2024

Meer verhalen?