Iconen webpagina Azie x NL(1)

Hoe doe ik onderzoek naar historische verhalen?

Doe je onderzoek naar de geschiedenis van personen met Aziatische roots in Nederland? Of ben je benieuwd wat hier al over bekend is? Op deze pagina vind je tips, tools en bronnen om je zoektocht verder te brengen. 

Meer verhalen, bronnen en organisaties zorgen ervoor dat deze pagina blijft groeien. Wil je iets toevoegen op deze pagina? Laat het PAC weten via AziexNL@pac.tv of dit formulier.

Aan de slag

Onderzoeksmethoden

Historisch onderzoek kun je op verschillende manieren beginnen. Bijvoorbeeld door familieleden vragen te stellen, archiefonderzoek of stamboomonderzoek.

Bekijk de videoplaylist waarin deze onderzoeksmethoden en verhalen aan bod komen.

Inclusief onderzoeken

Wanneer je zoekt naar de geschiedenis van personen met Aziatische roots zul je verhalen en bronnen over het koloniale verleden tegenkomen. Deze historische bronnen zijn soms opgesteld vanuit een koloniaal perspectief. Het is dan ook belangrijk om hier sensitief mee om te gaan. Bijvoorbeeld door termen niet zomaar te hergebruiken, context te geven aan bepaalde objecten of beschrijvingen aan te passen.

Het Wereldmuseum ontwikkelde hier de gids Words Matter over.

In het overzicht met bronnen tref je meer tools voor inclusief onderzoek.

Bronnen over de Tweede Wereldoorlog

Wat is al bekend over personen met Aziatische roots in Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog? Duik de geschiedenis in met deze boeken, databases, artikelen, podcasts, projecten en meer.

Chong, Yocklang | De Chinezen van de Binnen Bantammerstraat. Het Spinhuis/Maklu, Amsterdam
Da Silva, Teresien et al. | Sporen van de oorlog : ooggetuigen over plaatsen in Nederland, 1940-1945
Goudriaan, F. G. W. | Eerst Nederland bevrijden, dan Indonesië : Indonesische studenten in Leiden tijdens de Tweede Wereldoorlog
van Hilten, D.A. | Van Capitulatie tot Capitulatie
Horst, L. van der et al. | Wereldoorlog in de West : Suriname, de Nederlandse Antillen en Aruba, 1940-1945
Houterman, J.N. | Osttruppen in westelijk Nederland: Sovjet militairen en Panjepaardjes in Zeeland 1943-1944
Galen, Kees van | De geschiedenis van de Chung Hwa Hui. Indo‐Chinese studenten en Peranakan politiek in Nederland
Idenburg, P.J. | De Leidse Universiteit tegen Nationaal-Socialisme en bezetting
Idenburg, P.J. | Aantekeningen van P.J. Idenburg betreffende het Leids universitair verzet
Keppy, H. | Zijn jullie kerels of lafaards? : de Indische en Indonesische strijd tegen de nazi’s 1940-’45
Keppy, Herman | De laatste inlandse schepelingen: Molukkers in dienst van de Koninklijke Marine 1915-1965
Klinkers, Ellen | De troepenmacht in Suriname
Meeuwse, Karina | Lang leven: het familieverband achter een Chinese toko
Meeuwse, Karina | Het Huis van Han: honderd jaar Chinese geschiedenis in Nederland
Oey, René | Apotheek Oey
Poeze, H. A. et al. | In het land van de overheerser deel I
Sakkers, H. en J.N. Houterman, | Atlantikwall in Zeeland en Vlaanderen: gedurende opbouw en strijd 1942-1944
Stichting Haags Verhaal | Zo Herdenkt Den Haag – Stilstaan bij het Koloniaal en Slavernijverleden

Taikei, George en Justin Eisinger | They Called Us Enemy
Tjiook-Liem, Patricia | Een foto vertelt: Vijftig familieverhalen van Chinezen uit Indonesië
Videc, Jori et al. | Faces of Margraten: They Will Remain Forever Young
Zee, David | Chinese Kees: mijn vader, mijn opa, mijn familie in Chinatown Katendrecht

Berger, Simone en Armando Ello | Stemmen van naoorlogse generatie: hoe oorlog en koloniaal verleden doorwerken
Omroep MAX | Vergeten Helden

NTR | Een Indiase prins in bezet Nederland
NTR | Oorlogshelden uit de Oost

Bundesarchiv | Nationaal archief van Duitsland waar zich ook nog veel documenten bevinden met betrekking tot Nederlandse oorlogsgeschiedenis
Commonwealth War Graves Commission
| Organisatie die de graven en de militaire begraafplaatsen van de Gemenebeststrijdkrachten onderhoudt en registreert
Delpher
Nederlandse website met gedigitaliseerde publicatie van kranten, boeken en tijdschriften uit de collecties van bibliotheken, archieven en wetenschappelijke instellingen
Indische Genealogische Vereniging
| Vereniging voor onderzoeken naar Indische familiegeschiedenis
Museum Bronbeek
over het koloniaal-militair verleden van Nederland, met name voormalig Nederlands-Indië
Museum Sophiahof
| over de cultuurhistorische erfenis van voormalig Nederlands-Indië
Nationaal Comité 4 en 5 mei
 | Comité voor herdenken en vieren, met name rondom de Tweede Wereldoorlog
Nationaal Militair Museum
 | over de geschiedenis van de Nederlandse krijgsmacht
NIMH
| Kennis- en onderzoekscentrum op het gebied van de Nederlandse militaire geschiedenis
NIOD
| Nationaal expertisecentrum voor onderzoek naar de geschiedenis van wereldoorlogen, grootschalig geweld en genociden
Platform WO2 | Netwerkorganisatie van organisaties op gebied van de Tweede Wereldoorlog
Stichting Oorlogsgraven | Stichting die wereldwijd de Nederlandse oorlogsgraven onderhoudt en informatie biedt over Nederlandse oorlogsslachtoffers

Traces of War | Nederlandse website over mondiale oorlogsgeschiedenis
TRIS Museum | over de geschiedenis van de Troepenmacht in Suriname (TRIS)
Verhalenhuis Belvédère
| Organisatie in Rotterdam voor lokaal immaterieel erfgoed

Bronnen over Aziaten in Nederland

Personen met Aziatische roots bevinden zich al eeuwen in Nederland. Die geschiedenis is nauw verbonden met thema’s als kolonialisme, slavernij en migratie. Kennis over deze onderwerpen vergroot het inzicht in de geschiedenis van Aziaten in Nederland en kan zo context bieden voor je onderzoek.

Captain, E. et al. | Het koloniale en slavernijverleden van Hofstad Den Haag
Chan E.S, Choenni | Hindostaanse contractarbeiders (1873-1920) van India naar de plantages van Suriname
Chirot, D. en A. Reid | Essential Outsiders: Chinese and Jews in the Modern Transformation of Southeast Asia and Central Europe
Gu, Xingqing | Mijn herinneringen als tolk voor de Chinese Arbeiders in WOI
Hart, M. ’t et al. | Nieuwe Nederlanders: vestiging van migranten door de eeuwen heen
Jouwe, N. et al. | Caleidoscopische visies: De zwarte, migranten- en vluchtelingen vrouwenbeweging in Nederland
Nationaal Museum van Wereldculturen | Words Matter / Woorden doen ertoe
Neijndorff, F. | Een Indo in Holland
Oostindie, G.J. | Rekenschap: het koloniale verleden, excuses en herstel
Oostindie, G.J. | Het koloniale verleden van Rotterdam
Schrikker, Alicia et al. | Nederlands kolonialisme van archief tot geschiedschrijving: een gids voor onderzoekers
Tjin-A-Djie, Kitlyn | De familieziel
Tjin-A-Djie, Kitlyn | Beschermjassen
Tjiook-Liem, Patricia | Chinezen uit Indonesië
Universiteit Maastricht, de Reinwardt Academie | De kritische bezoeker: erfgoedpraktijken in verandering

Beeld & Geluid Den Haag | Een zee van geluk 福如東海
Haags Historisch Museum | Koloniaal Den Haag – virtuele 360 graden tour
Stichting Budi Santoso 1995 | Ogen Die Spreken

Dam&Ko | Nhung geeft zich bloot
Het Nationale Theater | De eeuw van mijn moeder
Rose stories, Theater Bellevue en Via Rudolphi Producties | Happy in Holland
Stichting Talk-Theater
| Her(s)tories
Theater Oostpool | De Bananengeneratie

Beeld & Geluid | Instituut dat audiovisueel erfgoed verzamelt, beheert en presenteert
Geni | Online platform voor onderzoek naar familiegeschiedenis
Inisiatip | Vereniging voor mensen met belangstelling voor voormalig Nederlands-Indië en/of Indonesië
My China Roots | Website en database voor onderzoek naar Chinese familiegeschiedenis
My Heritage | Online platform voor onderzoek naar familiegeschiedenis

21 Maart Comité | Comité dat zich inzet tegen racisme en discriminatie
Chinese Indonesian Heritage Center 
| Kenniscentrum voor erfgoed van de Chinezen uit Indonesië in Nederland
Indisch Herinneringscentrum 
| over het Nederlands-Indische verleden, met name tijdens de Tweede Wereldoorlog en de dekolonisatie
KITLV 
| Instituut voor onderzoek naar Zuidoost-Azië en de Caraïben
Leiden Asia Centre
 | Expertisecentrum voor kennis en onderzoek over hedendaags Azië

Leiden University Asian Library | Onderdeel van de Universiteitsbibliotheek Leiden
Meer dan Babi Pangang 
| Cultureel platform met een focus op de Chinees-Indische gemeenschap
Moslim Archief 
| Archief en kenniscentrum voor het cultureel en religieus erfgoed van Nederlandse moslims

Rijksdienst Cultureel Erfgoed | Overheidsorganisatie voor erfgoedbeleid en -advies
Wie Was Wie 
| Online platform voor familiegeschiedenis en database voor historische persoonsdocumenten

DECOSEAS – Decolonizing Southeast Asian Sound Archives | Project van Beeld & Geluid en andere partners gericht op horen en luisteren als vormen van kennis
DE-BIAS | Project van Beeld & Geluid en andere partners dat kwetsende taal detecteert en suggesties voor alternatief taalgebruik biedt
Inward Outward | Project van Beeld & Geluid en andere partners dat onderzoekt wat het ‘dekoloniseren’ van een archief kan bieden
Colonial Collections | Nederlands consortium dat kennis en advies biedt bij herkomstonderzoek naar koloniale collecties
Things That Talk | Website over verhalen bij historische en hedendaagse objecten
Verzwegen Geschiedenis | De Correspondent X The Black Archives X FunX
Vijfeeuwenmigratie | Website met informatie over Nederlandse migratiegeschiedenis