Azië x Nederland Nootmuskaatverhalen
Op vrijdag 29 november presenteren we een nieuwe reeks van Azië x Nederland, waarin we de diepgewortelde en onderbelichte relatie tussen Azië en Nederland bekijken door de lens van de nootmuskaat. Het lijkt een heel onschuldig alledaags specerij, maar de exploitatieve nootmuskaathandel die Nederlanders in de 15e eeuw startte heeft de blauwdruk gelegd voor de moderne wereld van vandaag.
We presenteren twee onderbelichte verhalen uit deze eeuwenlange geschiedenis, maken de geschiedenis tastbaar met een stadswandeling door planoloog Rizky Kalebos en tonen nieuwe perspectieven met creatieve makers in het Felix Meritis, te Amsterdam.
Programma 29 november 2024
16:00 – 17:30 uur Stadswandeling met Rizky Kalebos
Planoloog Rizky Kalebos leidt je rond door Amsterdam en laat historische verhalen over nootmuskaat tot leven komen. Hiermee worden de koloniale sporen van de specerijenhandel in Amsterdam tastbaar door een stadswandeling. We komen langs plekken waar je misschien wel eerder langs bent gelopen of zelfs dagelijks langs fietst.
Inspiratie voor deze editie
In het licht van klimaatverandering en de recente toekenning van de prestigieuze Erasmusprijs 2024 aan de Indiase auteur Amitav Ghosh, bekend om zijn werk over postkolonialisme en ecologie, komt het PAC-project op een bijzonder actueel moment. Met zijn boek ‘De Vloek van de Nootmuskaat‘ (2022) bracht hij een complexe geschiedenis naar het nu met iets alledaags als nootmuskaat. Net als Ghosh stelt PAC de vraag om de relatie tussen mens en natuur te herzien, en zich te richten op het belang van een inclusievere en duurzame toekomst.
Over de nootmuskaatverhalen
Op 29 november publiceren we hier twee nieuwe verhalen in de Azië x Nederland-reeks vanuit het perspectief van de nootmuskaat.
De reis van de nootmuskaat: Van Banda-eilanden naar de Amsterdamse grachten
De handel in nootmuskaat, afkomstig van de Banda-eilanden op de Molukken, de enige plek waar nootmuskaatbomen van nature groeiden, bracht Nederland ongekende rijkdom. Dit leidde niet alleen tot de opkomst van Amsterdam als een economische macht en prachtige grachtenpanden, maar ook tot verwoestende conflicten, genocide en onderdrukking van de inheemse bevolking. Planoloog Rizky Kalebos vertelt in dit eerste verhaal hoe je de sporen van de nootmuskaat in het centrum van Amsterdam kunt terugzien.
Ons gedachtegoed dekoloniseren en inheemse kennis erkennen
In dit verhaal richten we de spotlight op de inheemse kennis aan de hand van het “Amboinsche Kruidboek” geschreven door Georg Everhard Rumphius, een bekende botanicus die voor de VOC werkte. Hij deed dit echter niet alleen en kreeg onder andere hulp van zijn vrouw uit Ambon, Susanna. Zoals iedere methode, kun je datgene dat je niet kunt bevatten ook niet documenteren. Welke kennis hebben we gemist? En als we dat niet weten, kunnen we ons daar een voorstelling van maken?
Blik terug op de vorige Azië x Nederland live-evenementen
De evenementen van Azië x Nederland zorgen voor ontmoeting en verbinding. We delen verhalen en maken je verder wegwijs in de wereld van archieven en andere bronnen. Blik hier terug op de voorgaande live-evenementen en activiteiten van Azië x Nederland.
Wie waren de personen met Aziatische roots die de Tweede Wereldoorlog in Nederland hebben meegemaakt? De bekende WO-II verhalen vanuit Aziatische perspectieven vonden met name plaats in het buitenland, maar wist je dat er in Nederland ook verzetsstrijders, collaborateurs en inwoners waren met roots in Azië?
Voor Azië x Nederland #2 organiseren we samen met het CIHC en het Verzetsmuseum Amsterdam een interactieve avond waar herdenken, verbinding en een inclusieve kijk op erfgoed centraal staan.
Wie waren de Amsterdammers met Aziatische roots? Wat hebben zij tijdens de Tweede Wereldoorlog meegemaakt? En wat is er uiteindelijk met hen gebeurd?
Voor deze eerste serie verhalen begeven wij ons op en rondom de Nieuwmarkt in Amsterdam met een tijdelijke installatie waar we verschillende verborgen verhalen tonen, zodat deze weer deel uitmaken van het collectieve geheugen van de stad.
Aan de slag
Doe je onderzoek naar de geschiedenis van personen met Aziatische roots in Nederland? Of ben je benieuwd wat hier al over bekend is? Ga zelf op onderzoek uit en maak gebruik van onze onderzoekspagina vol tips, tools en bronnen om je zoektocht verder te brengen.
Misschien heb jij wel een foto of voorwerp dat ons verder helpt, of ken je iemand die een persoonlijke ervaring wil delen. Elk puzzelstukje helpt ons. Meer verhalen, bronnen en organisaties zorgen ervoor dat Azië x Nederland blijft groeien. Help PAC in de zoektocht naar verhalen over de Aziatische diaspora in Nederland en stuur je tip in via ons indienformulier
Benieuwd naar ervaringen van anderen? Praat mee in onze WhatsApp-community en wissel je ondervindingen uit.
Onze samenwerkingspartners
Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door: Vfonds – Houd je erfgoed levend, Gemeente Amsterdam – Stadsdeel Centrum, Felix Meritis en Stadsarchief Amsterdam.